Olejek eteryczny pomarańczowy, właściwie: Citrus sinensis L. aetheroleum (olejek eteryczny pomarańczy słodkiej ), to nie tylko świeży i energetyzujący zapach, ale także skarb natury, który od tysięcy lat cieszy się uznaniem ze względu na swoje liczne korzyści zdrowotne. W dzisiejszym artykule zajmiemy się zastosowaniem medycznym olejku pomarańczowego w aromaterapii, odkrywając, jak może on wspierać zdrowie i dobre samopoczucie naszych pacjentów.

 

Skład

 

Olejek eteryczny pomarańczowy zawiera ponad kilkaset związków fitochemicznych z czego najistotniejszym jest silny antyutleniacz d-limonen, odpowiadający za jego działanie przeciwzapalne. Pozostałe związki wykazują również działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe, stymulujące, rozkurczowe i relaksujące, są to m.in.: mircen, alfa-pinen, geraniol, cytronelol, nerol czy linalol.

 

Relaksacja i redukcja stresu

 

     Olejek pomarańczowy słynie ze swojego relaksującego działania. Jego delikatny, cytrusowy aromat pomaga zmniejszyć poziom stresu, łagodzić napięcie nerwowe i poprawić nastrój. Dodaj kilka kropli olejku pomarańczowego do dyfuzora, aby stworzyć spokojną atmosferę w domu lub miejscu pracy.

 

Poprawa nastroju

 

     Aromaterapia z użyciem olejku pomarańczowego może być skutecznym narzędziem w poprawie nastroju i łagodzeniu objawów depresji. Jego energetyzujący zapach działa jak naturalny antydepresant, stymulując produkcję endorfin i wprowadzając pozytywne wibracje do codziennego życia.

 

Zwalczanie bezsenności

 

     Dobrze znany jest także za swoje właściwości łagodzące bezsenność. Dodaj kilka kropli olejku pomarańczowego do dyfuzora wieczorem lub umieść szyszkę tym olejkiem obok łóżka, aby wspomóc spokojny sen.

 

Wspomaganie układu trawiennego

 

     Olejek pomarańczowy może wspierać układ trawienny, pomagając w łagodzeniu dolegliwości związanych z niestrawnością. Stosuj go po rozcieńczeniu oleju bazowym w masażach brzucha. W dyfuzji warto zastosować olejek pomarańczowy w aromaterapii w zaburzeniach łaknienia u pacjentów. 

 

 

Olejki eteryczne dostępne w Polsce

 

Gwarancją skuteczności w leczeniu aromaterapią jest zastosowanie czystych olejków eterycznych zawierających wyłącznie naturalnie występujące w roślinie substancje. Produkty syntetyczne, dość złudnie imitujące olejek eteryczny, nie nadają się do zastosowania w aromaterapii. Kupując olejek pomarańczowy i jakikolwiek inny olejek eteryczny warto sprawdzić producenta i poszukać na etykiecie dokładnej nazwy rośliny, z której olejek został otrzymany. W składzie olejku eterycznego wg. INCI może być tylko nazwa jednego olejku i ewentualnie składniki aktywne olejku wymienione w Dyrektywie 2003/15/EC. W olejku eterycznym nie powinny się znajdować żadne inne substancje, a szczególnie rozpuszczalniki, inne oleje roślinne czy domieszki zapachowe. O wybór wysokiej jakości olejku eterycznego warto zawsze zapytać zaprzyjaźnionego zielarza lub farmaceutę. W Polsce mamy aktualnie coraz większy dostęp do dobrej jakości olejków eterycznych. Od ponad 30 lat na polskim rynku dostępne są olejki firmy Avicenna Oil, z których kilka było swego czasu rejestrowane jako leki. Avicenna Oil jest jednym z pionierów popularyzacji aromaterapii w Polsce. Firma została założona w 1991 roku, we Wrocławiu i znana jest z produkcji naturalnych olejków eterycznych o wysokiej jakości, które są używane w produkcji farmaceutycznej (olejki farmakopealne). Firmy takie jak  Young Living czy doTERRA są często wysoko oceniane za jakość swoich olejków eterycznych, jednak z uwagi na system sprzedaży MLM (ang. multi-level-marketing) ceny olejków są wygórowane. Warto wspomnieć również o naszych rodzimych firmach takich jak: Klaudyna Hebda, które starają się uzyskać wysoką jakość olejków eterycznych i nieustannie poszukują nowych mieszanek. 

 

Leki złożone:

 

Leki złożone i produkty medyczne dostępne w Polsce zawierające olejek eteryczny z pomarańczy: Respero  Myrtol stosowany w leczeniu zapalenia zatok przynosowych.

 

 

Badania

 

W badaniu klinicznym przeprowadzonym przez Rashidi-Fakari, Tabatabaeichehr i Mortazavi w roku 2015  100 kobiet podczas porodu zostało losowo przydzielonych do dwóch grup: grupy interwencyjnej i grupy kontrolnej. Kobiety w grupie interwencyjnej były  poddane działaniu pomarańczowego olejku eterycznego, natomiast kobiety w grupie kontrolnej były poddane działaniu wody destylowanej. W badaniu oceniano niepokój oraz parametry fizjologiczne, takie jak skurczowe i rozkurczowe ciśnienie krwi, częstość oddechów i tętno u wszystkich kobiet przed i 20 minut po interwencji. Poziom lęku kobiet zarówno w grupie interwencyjnej (P = 0,03), jak i kontrolnej (P = 0,003) zmniejszył się po zastosowaniu aromaterapii olejkiem pomarańczowym. Redukcja była większa w grupie interwencyjnej (różnica w wynikach lęku po interwencji w porównaniu z grupą przed interwencją = -3,08) w porównaniu z grupą kontrolną (wynik = -1,14). Nie stwierdzono istotnych zmian w parametrach fizjologicznych kobiet. Wniosek: aromaterapia jest nieinwazyjną i skuteczną metodą pomagającą kobietom przezwyciężyć lęk podczas porodu. Zapach pomarańczy może być przydatny na oddziałach porodowych, aby pomóc kobietom, które doświadczają stresu podczas porodu.

Wpływ aromaterapii na lęk przed zabiegami stomatologicznymi został oceniony w kilku badaniach. Lehrner i wsp. badali wpływ zapachu pomarańczy i odnotowali poprawę nastroju i mniejszy niepokój u kobiet. Pięć lat później, w innym badaniu porównali wpływ zapachu pomarańczy i zapachu lawendy i wykazali, że zapachy są w stanie zmniejszyć lęk i mają wpływ na stan emocjonalny pacjentów stomatologicznych. 

 

Opracowanie: lek. med. Ewa Koźmińska-Badr

 

 

 

Literatura

 

1. Rashidi-Fakari F, Tabatabaeichehr M, Mortazavi H. The effect of aromatherapy by essential oil of orange on anxiety during labor: A randomized clinical trial. Iran J Nurs Midwifery Res. 2015 Nov-Dec;20(6):661-4. doi: 10.4103/1735-9066.170001. PMID: 26793249; PMCID: PMC4700683.

2. Jaafarzadeh M, Arman S, Pour FF. Effect of aromatherapy with orange essential oil on salivary cortisol and pulse rate in children during dental treatment: A randomized controlled clinical trial. Adv Biomed Res 2013;2:10

 

Uwaga: Przed rozpoczęciem korzystania z olejku pomarańczowego w celach medycznych, zawsze zaleca się skonsultowanie z profesjonalnym aromaterapeutą klinicznym, farmaceutą lub lekarzem. Warto również sprawdzić, czy nie masz uczulenia na ten olejek eteryczny, a stosowanie olejku pomarańczowego nie koliduje z innymi lekami, zwłaszcza jeśli jesteś w ciąży czy karmisz piersią. Olejek pomarańczowy jest silnie działającym olejkiem i z reguły nie nadaje się do zastosowania go bezpośrednio na skórę. Wykazuje również działanie fototoksyczne, więc ostrożnie z ekspozycją na słońce!