🌐
www.aromaterapiapraktyczna.pl
📞
+48 505 290 060
📨
biuro@aromaterapiapraktyczna.pl
Olejek eteryczny ylang-ylang, znany również jako olejek Cananga, jest pozyskiwany z kwiatów drzewa Cananga odorata, które rośnie w tropikalnych regionach Azji Południowo-Wschodniej, Afryce, Oraz Australii. Ekstrakt jest ceniony ze względu na swój egzotyczny, słodki aromat oraz szerokie spektrum zastosowań terapeutycznych. Niniejszy artykuł przedstawia przegląd dotychczasowych badań nad medycznymi właściwościami Cananga odorata.
Profil terpenowy olejku ylang-ylang.
Terpeny, będące głównymi składnikami wielu olejków eterycznych, są odpowiedzialne za ich charakterystyczne aromaty oraz wykazują różnorodne właściwości biologiczne. Olejek ylang-ylang charakteryzuje się bogatym profilem terpenowym, w którym dominują monoterpeny i seskwiterpeny. Wśród najważniejszych monoterpenów obecnych w olejku ylangowym znajdują się linalol, geraniol, α-pinen, β-pinen, limonen, octan linalilu, oraz cytral. Linalol, główny składnik olejku (11–30%), nadaje mu słodki, kwiatowy aromat i wykazuje działanie uspokajające, przeciwbólowe oraz przeciwbakteryjne [1]. Geraniol, kolejny istotny składnik (5–10%), ma różany zapach i właściwości przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze oraz przeciwutleniające [2]. α-Pinen i β-pinen to monoterpeny o świeżym, sosnowym zapachu, które wykazują działanie przeciwzapalne i przeciwbakteryjne [3]. Limonen, o cytrusowym aromacie, ma właściwości przeciwnowotworowe, przeciwzapalne i przeciwlękowe [4]. Octan linalilu, ester linalolu, przyczynia się do słodkiego, kwiatowego aromatu olejku ylang-ylang i działa uspokajająco oraz przeciwlękowo. Seskwiterpeny, takie jak germakren D, kariofilen i farnezen, również odgrywają istotną rolę w składzie olejku ylangowego. Germakren D, występujący w największej ilości (15–25%), ma działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe [1]. Kariofilen, o korzennym aromacie, wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe i przeciwlękowe, a także oddziałuje z receptorami kannabinoidowymi w organizmie [5]. Farnezen, o zielonym, owocowym zapachu, ma właściwości przeciwutleniające i przeciwzapalne.
Inne substancje czynne w Cananga odorata.
Oprócz terpenów, olejek ylang-ylang zawiera inne substancje czynne, takie jak safrol, eugenol, oraz metylosalicylan. Safrol, o słodkim, korzennym zapachu, ma właściwości przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze, ale jego stosowanie jest ograniczone ze względu na potencjalne działanie rakotwórcze [6]. Eugenol, główny składnik olejku goździkowego, ma silne działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne i przeciwutleniające [7]. Metylosalicylan, o zapachu podobnym do mięty, działa przeciwbólowo i przeciwzapalnie.
Właściwości przeciwlękowe i przeciwdepresyjne.
Badania wykazały, że olejek eteryczny Ylang Ylang ma działanie przeciwlękowe i przeciwdepresyjne. Aromaterapia z użyciem olejku Cananga odorata zmniejsza lęk u pacjentów hospitalizowanych z powodu zabiegów neuroradiologii interwencyjnej [8]. Transdermalna forma podania olejku ylang-ylang obniża poziom pobudzenia autonomicznego układu nerwowego i prowadzi do dezaktywacji na poziomie behawioralnym, co oznacza, że badani czuli się bardziej spokojni i zrelaksowani niż przed podaniem olejku [9]. Te odkrycia sugerują, że olejek ylang-ylang może być skutecznym środkiem terapeutycznym w łagodzeniu zaburzeń lękowych i depresji.
Aktywność przeciwbakteryjna i przeciwgrzybicza.
Olejek eteryczny Ylang Ylang wykazuje działanie przeciwdrobnoustrojowe wobec różnych bakterii Gram-dodatnich i Gram-ujemnych, a także grzybów. Badania in vitro potwierdziły jego skuteczność w hamowaniu wzrostu bakterii takich jak Escherichia coli i Staphylococcus aureus, a także grzybów z rodzaju Candida i Aspergillus [1, 10]. Właściwości te sprawiają, że olejek ylang-ylang jest potencjalnie cennym środkiem do stosowania miejscowego w leczeniu infekcji skóry i problemów dermatologicznych związanych z zaburzeniami mikrobiomu skóry. [10].
Zastosowanie w dermatologii.
Ylang Ylang jest coraz częściej stosowany w produktach do pielęgnacji skóry ze względu na swoje właściwości antyseptyczne, przeciwzapalne i regulujące wydzielanie sebum. Olejek może być pomocny w leczeniu trądziku, łupieżu oraz łuszczycy skóry głowy [10]. Ponadto, ze względu na swoje właściwości aromaterapeutyczne, Ylang Ylang może być stosowany w celu redukcji stresu i poprawy nastroju, co może mieć pozytywny wpływ na stan skóry.
Aktywność przeciwzapalna.
Olejek eteryczny Ylang Ylang zawiera składniki, takie jak linalol, które wykazują działanie przeciwzapalne. Badania wykazały, że może on hamować uwalnianie tlenku azotu (NO) i innych mediatorów stanu zapalnego, co sugeruje jego potencjalne zastosowanie w leczeniu chorób zapalnych oraz autoimmunologicznych[1, 11]. Ponadto, badania na modelach zwierzęcych wykazały, że olejek ylang-ylang może zmniejszać obrzęki łap wywołane karageniną, co dodatkowo potwierdza jego działanie przeciwzapalne [8]. Ponadto, tradycyjnie stosowany jest w regionie Madagaskaru w łagodzeniu bólów mięśniowych.
Potencjalne działanie przeciwnowotworowe.
Wstępne badania laboratoryjne wskazują na możliwe działanie przeciwnowotworowe składników olejku eterycznego Ylang Ylang. Niektóre związki zawarte w olejku wykazały zdolność do hamowania wzrostu komórek nowotworowych piersi i innych nowotworów [12]. Chociaż potrzebne są dalsze badania, wyniki te otwierają nowe perspektywy w wykorzystaniu Ylang Ylang jako potencjalnego środka wspomagającego terapię przeciwnowotworową.
Podsumowanie.
Olejek eteryczny ylang-ylang (Cananga odorata) to naturalny produkt o złożonym profilu fitochemicznym, w którym dominują monoterpeny i seskwiterpeny. Jego unikalny skład chemiczny sprawia, że olejek ten ma szerokie zastosowanie terapeutyczne, zwłaszcza w aromaterapii i kosmetyce. Dalsze badania nad właściwościami biologicznymi poszczególnych składników olejku ylangowego mogą przyczynić się do rozwoju nowych terapii i produktów leczniczych opartych na naturalnych składnikach.
lek. Albert Jeznach
Lekarz pierwszego kontaktu oraz medycyny bólu, prowadzący własną praktykę lekarską. Aktywny członek Polskiego Towarzystwa Badania Bólu, oraz Sekcji leczenia bólu i opieki wspierającej Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej. Członek założyciel oraz członek Rady Naczelnej Polskiego Towarzystwa Terapii Konopnych PACT.
Bibliografia:
1. de Freitas Junior, R.A.; Lossavaro, P.K.d.M.B.; Kassuya, C.A.L.; Paredes-Gamero, E.J.; Farias Júnior, N.C.; Souza, M.I.L.; Silva-Comar, F.M.d.S.; Cuman, R.K.N.; Silva, D.B.; Toffoli-Kadri, M.C.; et al. Effect of Ylang-Ylang (Cananga odorata Hook. F. & Thomson) Essential Oil on Acute Inflammatory Response In Vitro and In Vivo. Molecules 2022, 27, 3666.
2. Tan, L.T.H.; Lee, L.H.; Yin, W.F.; Chan, C.K.; Abdul Kadir, H.; Chan, K.G.; Goh, B.H. Traditional Uses, Phytochemistry, and Bioactivities of Cananga odorata (Ylang-Ylang). Evid. Based Complement. Altern. Med. 2015, 2015, 896314.
3. Kim, T.; Song, B.; Cho, K.S.; Lee, I.-S. Therapeutic Potential of Volatile Terpenes and Terpenoids from Forests for Inflammatory Diseases. Int. J. Mol. Sci. 2020, 21, 2187.
4. Booth, J.K.; Bohlmann, J. Terpenes in Cannabis sativa-From plant genome to humans. Plant Sci. 2019, 284, 67-72.
5. Gertsch, J.; Leonti, M.; Raduner, S.; Racz, I.; Chen, J.-Z.; Xie, X.-Q.; Altmann, K.-H.; Karsak, M.; Zimmer, A. Beta-caryophyllene is a dietary cannabinoid. Proc. Natl. Acad. Sci. U. S. A. 2008, 105, 9099\u20139104.
6. Sriboonlert, J.; Munkong, W.; Rintawut, S.; Paladkhua, S.; Suwongsa, R.; Kirisattayakul, W. Cananga odorata Aromatherapy Reduces Anxiety in Unexperienced Patients Hospitalized for Interventional Neuroradiology Procedures: A Randomized Control Trial. J. Evid. Based Integr. Med. 2023, 28, 2515690X221150527.
7. Kamali, S.; Khosroyar, H.; Kamali, H.; Sani, T.A.; Mohammadi, A. Phytochemical screening and evaluation of antioxidant activities of Dracocephalum kotschyi and determination of its luteolin content. Avicenna J. Phytomed. 2016, 6, 425.
8. Sriboonlert, J.; Munkong, W.; Rintawut, S.; Paladkhua, S.; Suwongsa, R.; Kirisattayakul, W. Cananga odorata Aromatherapy Reduces Anxiety in Unexperienced Patients Hospitalized for Interventional Neuroradiology Procedures: A Randomized Control Trial. J. Evid. Based Integr. Med. 2023, 28, 2515690X221150527.
9. Hongratanaworakit, T.; Buchbauer, G. Relaxing Effect of Ylang Ylang Oil on Humans after Transdermal Absorption. Phytother. Res. 2006, 20(9), 758–763.
10. Alam, P.; Imran, M.; Ali, A.; Majid, H. Cananga odorata (Ylang-Ylang) Essential Oil Containing Nanoemulgel for the Topical Treatment of Scalp Psoriasis and Dandruff. Gels 2024, 10, 303.
11. Tan, L.T.H.; Lee, L.H.; Yin, W.F.; Chan, C.K.; Abdul Kadir, H.; Chan, K.G.; Goh, B.H. Traditional Uses, Phytochemistry, and Bioactivities of Cananga odorata (Ylang-Ylang). Evid. Based Complement. Altern. Med. 2015, 2015, 896314.
12. Sedky NK, Abdel-Kader NM, Issa MY, Abdelhady MMM, Shamma SN, Bakowsky U, Fahmy SA. Co-Delivery of Ylang Ylang Oil of Cananga odorata and Oxaliplatin Using Intelligent pH-Sensitive Lipid-Based Nanovesicles for the Effective Treatment of Triple-Negative Breast Cancer. Int J Mol Sci. 2023 May 7;24(9):8392. doi: 10.3390/ijms24098392. PMID: 37176099; PMCID: PMC10179110