Aromaterapia praktyczna. Portal dla profesjonalistów zainteresowanych praktycznym zastosowaniem olejków eterycznych.

Zioła i aromaterapia od zarania dziejów stanowią nierozerwalną całość. Kontakt z naturą, spacer po lesie, łące czy ogrodzie, pobudza nasze zmysły, wpływając korzystnie na samopoczucie i zdrowie.

Nie zdajemy sobie z tego sprawy, ale jednym z tych bodźców jest aromat ziół.: aromaterapia to metoda leczenia, która wykorzystuje naturalne olejki eteryczne z roślin do poprawy zdrowia i samopoczucia. Wiele ziół jest cenionych za swoje terapeutyczne właściwości i szeroko stosowanych w aromaterapii. Niniejszy artykuł dokonuje przeglądu najczęściej stosowanych ziół w aromaterapii, omawiając ich właściwości, zastosowania i potencjalne korzyści.

Aromaterapia to praktyka, która wykorzystuje lotne związki aromatyczne, znane jako olejki eteryczne, do poprawy zdrowia fizycznego i psychicznego. Olejki eteryczne są pozyskiwane z różnych części roślin, w tym kwiatów, liści, łodyg, korzeni i owoców. Wdychanie tych olejków lub ich stosowanie miejscowe może mieć różnorodne korzystne efekty, takie jak redukcja stresu, poprawa nastroju, łagodzenie bólu, leczenie infekcji dróg oddechowych czy wspomaganie snu.

Zioła odgrywają kluczową rolę w aromaterapii, dostarczając bogactwa olejków eterycznych o unikalnych właściwościach terapeutycznych. Wiele ziół jest cenionych za swoje właściwości lecznicze i szeroko stosowanych w aromaterapii w celu leczenia różnych dolegliwości.

Najczęściej stosowane zioła w aromaterapii, wraz z ich właściwościami i zastosowaniami:

Lawenda (Lavandula angustifolia): Znana ze swoich właściwości uspokajających i relaksujących. Lawenda jest często stosowana w aromaterapii w celu redukcji stresu, lęku, bezsenności oraz depresji. W historii aromaterapii kluczową rolę odegrał francuski chemik René-Maurice Gattefossé, który przypadkowo odkrył lecznicze właściwości lawendy. Na początku XX wieku Gattefossé uległ poważnemu oparzeniu. W odruchu desperacji zanurzył poparzoną rękę w pojemniku z olejkiem lawendowym. Ból szybko ustąpił, a rana zagoiła się w krótkim czasie, bez pozostawienia blizn.To wydarzenie zapoczątkowało fascynację Gattefossé'a terapeutycznym potencjałem olejków eterycznych. Rozpoczął on intensywne badania nad ich właściwościami, analizując ich skład chemiczny i wpływ na organizm ludzki. Swoje odkrycia opisał w pionierskiej pracy "Aromathérapie" (1937), która dała podwaliny pod rozwój współczesnej aromaterapii. Gattefossé jest dziś uznawany za "ojca aromaterapii", a jego prace przyczyniły się do popularyzacji naturalnych metod leczenia z wykorzystaniem olejków eterycznych. Odkrycie Gattefossé'a dotyczące lawendy miało szczególne znaczenie. Udowodnił on, że olejek lawendowy posiada silne właściwości antyseptyczne, przeciwzapalne i regenerujące. Do dziś lawenda pozostaje jednym z najpopularniejszych i najbardziej wszechstronnych olejków eterycznych, stosowanym w aromaterapii do leczenia oparzeń, ran, trądziku, bezsenności, lęku i wielu innych dolegliwości. Co ciekawe, olejek lawendowy jako jeden z nielicznych, można stosować bezpośrednio na skórę. Dla każdego aromaterapeuty olejek lawendowy stanowi podstawę z uwagi na jego wszechstronne zastosowanie i bezpieczeństwo.

Szałwia lekarska (Salvia officinalis) bardzo lubiana i popularna w Europie szałwia słynnie z właściwości przeciwzapalnych i przeciwbakteryjnych. W aromaterapii stosowana jest również w łagodzeniu objawów stresu, wyczerpania emocjonalnego i w okresach nasilonego stresu. Olejek szałwiowy redukuje również napięcie mięśniowe i bardzo dobrze komponuje się z innymi olejkami w mieszankach.

Rumianek (Matricaria recutita): Posiada właściwości przeciwzapalne, przeciwskurczowe i uspokajające. Rumianek jest stosowany w aromaterapii w celu łagodzenia stresu, lęku, bezsenności, problemów trawiennych i stanów zapalnych skóry.

Mięta pieprzowa (Mentha piperita): Ma właściwości pobudzające, chłodzące i przeciwbólowe. Mięta pieprzowa jest stosowana w aromaterapii w celu poprawy koncentracji, łagodzenia bólu głowy (w tym też migrenowych), nudności, niestrawności i przeziębienia.

Eukaliptus (Eucalyptus globulus): Posiada właściwości antyseptyczne, przeciwzapalne i wykrztuśne. Eukaliptus jest stosowany w aromaterapii w celu łagodzenia objawów przeziębienia, grypy, zapalenia zatok, kaszlu i bólu mięśni.

Rozmaryn (Rosmarinus officinalis): Ma właściwości pobudzające, przeciwbólowe i antyseptyczne. Rozmaryn jest stosowany w aromaterapii w celu poprawy pamięci, koncentracji, łagodzenia bólu mięśni, bólów głowy (również spowodowanych zapaleniem zatok przynosowych) i problemów z krążeniem.

Drzewo herbaciane (Melaleuca alternifolia): Znane ze swoich właściwości antyseptycznych, przeciwgrzybiczych i przeciwwirusowych. Drzewo herbaciane jest stosowane w aromaterapii w celu leczenia infekcji skóry, trądziku, grzybicy stóp i łupieżu.

Majeranek (Origanum majorana): Stosowany w kuchni od zawsze majeranek słynie z walorów smakowych i wspomaga proces trawienia potraw. W aromaterapii charakteryzuje się działaniem wykrztuśnym, bakteriobójczym, przeciwwirusowym i przeciwzapalnym. Co ważne, olejek ten uchodzi za bezpieczny w stosowaniu również u dzieci.

Zastosowania ziół w aromaterapii

Zioła w aromaterapii mogą być stosowane na różne sposoby, w tym:

Inhalacje: Wdychanie olejków eterycznych z ziół za pomocą dyfuzora, kominka aromaterapeutycznego lub inhalatora.
Kąpiele aromaterapeutyczne: Dodanie kilku kropli olejku eterycznego do ciepłej kąpieli.
Masaż aromaterapeutyczny: Wmasowanie olejku eterycznego rozcieńczonego w oleju nośnikowym w skórę.
Kompresy: Nasączanie tkaniny olejkiem eterycznym rozcieńczonym w wodzie i przykładanie do skóry.

Środki ostrożności

Należy pamiętać, że olejki eteryczne są substancjami silnie skoncentrowanymi i powinny być stosowane z ostrożnością. Przed użyciem olejku eterycznego należy zawsze rozcieńczyć go w oleju nośnikowym, takim jak olej jojoba, olej kokosowy lub olej ze słodkich migdałów w rozcieńczeniu 0d 1% do 3%. Należy unikać kontaktu olejków eterycznych z oczami i błonami śluzowymi. Kobiety w ciąży, karmiące piersią, dzieci i osoby z chorobami przewlekłymi powinny skonsultować się z lekarzem przed zastosowaniem aromaterapii.

Aromaterapia z wykorzystaniem ziół to naturalna i skuteczna metoda leczenia oraz wspierania zdrowia fizycznego i psychicznego. Zioła posiadają unikalne właściwości terapeutyczne, których nie można zastąpić żadnymi syntetycznymi zamiennikami.

Podsumowując, aromaterapia, oparta na wielowiekowej tradycji wykorzystania ziół, znajduje coraz mocniejsze potwierdzenie swojej skuteczności w świetle współczesnych badań naukowych. Analiza składu chemicznego olejków eterycznych i mechanizmów ich działania na organizm człowieka odsłania tajemnice terapeutycznej mocy ziół, docenianej już w starożytności.

Dalsze badania nad zastosowaniem ziół w aromaterapii pozwalają mieć nadzieję na jeszcze lepsze zrozumienie ich potencjału terapeutycznego i opracowanie nowych, skutecznych metod leczenia. Możemy więc z optymizmem patrzeć w przyszłość aromaterapii, która łącząc mądrość tradycji z osiągnięciami nauki, otwiera przed nami fascynujące perspektywy naturalnego wspierania zdrowia.

Autor: Adam Martyniec, aromaterapeuta, instruktor

Publikacja finansowana ze środków MRiRW w ramach Dotacji Celowej przyznanej IWNiRZ-PIB w Poznaniu, Zadanie 3.1 Prowadzenie działalności upowszechnieniowej, prowadzenie współpracy i wymiany wiedzy z praktyką w ramach systemu AKIS.

Bibliografia:

Anna Kędzia, Marta Ziółkowska-Klinkosz , Andrzej W. Kędzia, Anna Wojtaszek-Słomińska, Aida Kusiak, Barbara Kochańska. Aktywność przeciwgrzybicza olejku sosnowego(Oleum Pini sylvestris). Postępy Fitoterapii 4/2012
Patricia Davis, Aromaterapia od A do Z czyli poradnik leczenia zapachami, Wydawnictwo Opus, 1993
Fitofarmaceutyki. Oparte na dowodach naukowych kompendium leczniczych produktów ziołowych, Sarah E. Edwards, Michael Heinrich, Elizabeth M. Williamson, Ines da Costa Rocha, PZWL, 2022
Najlepsze olejki eteryczne Moja Aromaterapia, Iwona Konopacka-Brud, Władysław S. Brud, Instytut Aromaterapii, 2021
Olejki eteryczne dla zdrowego mózgu i ciała, Jodi Cohen, Czarna Owca